Merhaba:) işaret dilini yeni öğrenmeye çalışıyorum ve birkaç sorum var. İlk olarak, -ebilmek, -abilmek eklerini nasıl söylüyoruz? Yapamamak, yapabilek… İkincisi, zaman eklerini nasıl kullanıyoruz? Örneğin, “yapacağım, yaptım, yapıyorum” gibi. Cevap verirseniz çok mutlu olurum, teşekkürler.
Merhaba,
Konunun uzmanı değilim ama araştırma yaparken bulduğum şeyleri söylemek isterim. Bildiğim kadarıyla geçmiş zamanı mutlaka belirtmek isterseniz önce kelimesi kullanılıyor. Önce kelimesi: https://isaretce.com/?s=Önce
Örnek olarak şu videonun 27. Saniyesindeki cümleye bakabilirsiniz: https://youtu.be/6yH7m7mediY
Sonrasında her cümleyi geçmiş zaman gibi kullanmıyor. Devamında anlattıklarının zamanı da geçmiş olacağı üzere diye düşünüyorum. İşaret dili zaten epey pratik bir dil. Ne kadar kısa anlatılıyorsa o kadar iyi gibi. Zaman kavramlarını başka şeylerle de anlatıyorlar. Örneğin yarın işaretini kullandıktan fiili çekmek diye bir şeye gerek kalmıyor. Aynı şekilde diğer zaman kavramları da bu tip bilgiler veriyor. Örneğin 1 yıl sonra. Aile bakanlığının işaret dili dilbilgisi kitabından bu bilgi.
-ebilmek ekini de bilmek işaretini diğer fiilin hemen arkasına koyanı görmüştüm. Yapabilmek demek için yapmak ve bilmek işaretlerini arka arkaya yapmak gibi. Bu doğru mu bilmiyorum. Yine aile bakanlığının kitabında -ebilmek ekini yazarlar ikiye ayırmış.
1. Yeterlilik: Örnek: Bilgisayarı kurtarabilirim. Bu cümle bilgisayar + kurtarmak + olumlu işaretlerini ardı ardına yaparak gösterilmiş. Olumlu kelimesi işaretçede yok. İşaretçedeki Başarılı 2. işaretinin aşağıya doğru yapılanıymış. En azından kitapta o şekilde tasvir edilmiş.
2. İzin: Örnek: Gidebilmek. Bu da gitmek + serbest işaretlerini ardı ardına gösterilmiş.
Kolay gelsin.
Serdar